D'r Koeëb va Heële

D'r Koeëb va Heële was een Heerlense jongeman in hart en nieren die in het Franse leger van Napoleon ten strijde trok.

Door dirigent, componist en schrijver Mathieu Kessels wordt hij in zijn boek “Der Koehp va Hehle in de sjlag va Waterloo” op een vermakelijke manier getypeerd als de held van Waterloo, die als kameraad van de keizer zelf met enige humor elke aanval overwint. Doch uiteindelijk gebroken huiswaarts keert en zijn oude dag doorbrengt als een vermagerde, kreupele, gebroken man.

Vera Tummers van Hasselt maakte in 1971 dit drie meter hoge bronzen beeld van D'r Koeëb.

Deze dappere soldaat houdt de wacht voor de gevangenentoren, de Bikkelsteyntoren.

Het beeld is in een kleine replica vervaardigd en als souvenir verkrijgbaar.

Foto: Leonie Robroek

Fragment uit “Der Koehp va Hehle in de sjlag va Waterloo”

En d'r Koeëb vertelde:

“Ich bin bekans boave, zoedat ich mit inne klinge sjprunk bej de baterej woor, doew zuut mich graad inne va de kannonneëre. D'r keël versjrek zich en sjreit “Der Kobus von Herle, der Kobus von Herle!” Doamit sjpringt d'r kaptein va zie peëd aaf, sjtikt de heng i g'n lóch en reupt: “Gnade Herr Jakob, Gnade Herr Jakob!” Ich dink: “wach maar bes ich boave bin, dan zal ich dich Herjakoppe” en sjpring boave óp; mar óp dat moment sjleet mich inne van die hallonke mit d'r kanonnepoetser van achte óppene kop dat 't mich geël en greun vuur g'n oge woeët en ich benoa d'r berg aaf kotelde. 't Geweer vloog mich al oet g'n heng d'r berg aaf. Evvel ooch in 't zelfde moment herkrieg ich mich, sjnap inne disselboom van inne munizoenwage, breëk ‘m óp dreej meter lengte uever of went 't inne eëde piepesjtil waor en begós drónger te busjtele. Ich sjloog ze teëge die pruse köp aa, dat ze mit dreej en veer tegeliek d'r berg aafrolde en d'r nak broke.

D'r kaptein reep nog: “geschwind eine Kanone auf ihn gefeuert, schiest ihn nieder, Feurer los!”, mar ieë heë los houw gekrieënt, kreeg heë mit miene disselboom ene sjlaag teëge zieng kommandopoat aa, dat 'm de teng d'r haos aaf rammelde, heëde bee i g'n lóch sjtook en hals uever kop d'r berg aaf vloog um ónge mit die angere hallónke d'r letste sjnak te doeë.”

M.J.H.Kessels, uit: “Der Koehp va Hehle in de sjlag va Waterloo”, uitgave Boekhandel Winants, Heerlen.

Mooi plekje

Daar staat hij dan
Gewapend in soldatenkleed
Naast de oude stenenfaçade
Van de Schelmentoren
 
In de luwte van de sobere kerk
Galmt, de muze, in nevelgroen
Rond de bronzenstrijder
Uit Napoleons, stal
 
Op het plein waar de zon
In een glazenstolp weerkaatst
En wolken zich 
In hemelsblauw spiegelen
 
Daar staat hij stil
Op dát stukje Heerlen
Waar historie en heden
Een brug slaan in de tijd
 
Marie José Loozen